Tùng Dương

• Tên thật: Nguyễn Tùng Dương


• Ngày sinh: 18/09/1983



• Quốc Gia: Việt Nam

Tùng Dương tên thật Nguyễn Tùng Dương sinh ngày 18/09/1983 tại Bắc Ninh, là một ca sĩ. Anh được biết đến từ cuộc thi Sao Mai điểm hẹn năm 2004, trong đó anh đã giành chiến thắng với giải thưởng do Hội đồng nghệ thuật bình chọn.

Anh là con một trong gia đình, bố là doanh nhân, mẹ từng mở cửa hàng trang điểm, chụp ảnh - nên về sau trở thành người thiết kế trang phục cho Tùng Dương. Dù bố mẹ anh không theo nghề hát, nhưng từ nhỏ Tùng Dương đã được tiếp xúc với âm nhạc, đặc biệt chịu ảnh hưởng từ ông trẻ là cố nhạc sĩ Trần Hoàn.

Ngoài ra, nhà thơ Phạm Hổ và nhạc sĩ Phạm Thế Mỹ là em trai của bà nội anh. Năm Tùng Dương học lớp ba, bố mẹ anh đi Nga làm ăn, để lại Tùng Dương cho hai bác ruột nuôi nấng. Ở Nga, bố mẹ anh thường tìm gửi những đĩa nhạc mới về cho con trai. Anh tiếp xúc với nhạc jazz từ lúc còn rất nhỏ tuổi, điều đó giúp góp phần định hình phong cách của anh sau này.

Năm 1995, Tùng Dương đoạt giải thưởng đầu tiên, Huy chương bạc Giọng hát hay Phát thanh Truyền hình Toàn quốc năm 1995. Ngay sau đó, năm 12 tuổi, anh được cử sang Nga với tư cách là thành viên (nhỏ tuổi nhất) của Đoàn Ca múa nhạc Việt Nam đi biểu diễn tại Moskva.

Năm 1999, anh thi đỗ vào Nhạc viện Hà Nội (nay là Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam, dưới sự dẫn dắt của Nghệ sĩ Nhân dân Quang Thọ. Tùng Dương tiếp tục đoạt những giải thưởng cao, như giải ba cuộc thi Giọng hát trẻ Hà Nội vào năm 1999, giải ba cuộc thi Giọng hát hay Hà Nội năm 2001 và giải nhất năm 2003. Anh tốt nghiệp hệ đại học của Học viện năm 2007.

Năm 2004, Tùng Dương tham dự cuộc thi Sao Mai điểm hẹn năm đầu tiên, và trở thành một trong 12 thí sinh lọt vào vòng chung kết với mã số 04. Những ca khúc mà anh thể hiện trong cuộc thi, phần lớn là các sáng tác mang phong cách dân gian đương đại của Lê Minh Sơn, đã được anh đưa vào album đầu tay mang tên Chạy trốn (2004).

Cũng trong tháng 7, Tùng Dương cho ra mắt album đầu tay, Chạy trốn gồm 7 ca khúc của Lê Minh Sơn, phần lớn được anh thể hiện ở Sao Mai điểm hẹn, mang phong cách nhạc jazz kết hợp với âm nhạc dân gian. Tuy nhiên, sau đó Tùng Dương đã tuyên bố sẽ tạm dừng hát nhạc Lê Minh Sơn để thử sức với các nhạc sĩ khác. Trong một bài phỏng vấn năm 2007, khi được hỏi về sự ngừng hợp tác này, Tùng Dương lên tiếng nói rằng mối quan hệ của hai người vẫn rất tốt và không có chuyện gì lộn xộn. Tính đến tháng 9 năm 2005, album Chạy trốn đã bán được hơn 1 vạn bản.

Sau khi tạm dừng hát nhạc Lê Minh Sơn, Tùng Dương có những thử nghiệm với sáng tác của các nhạc sĩ khác như Ngọc Đại, Như Huy, Giáng Son, Lưu Hà An và tham gia hai chương trình 'Vọng nguyệt' của nhạc sĩ Quốc Trung cùng 'Gió bình minh' của Đỗ Bảo.

Năm 2005, anh tiếp tục hợp tác với nhạc sĩ Ngọc Đại, tham gia chương trình "Nhật thực toàn phần" vào tháng 6. Anh tham gia liveshow Khúc tự tình 2 của nhạc sĩ Hà Dũng với Đợi chờ và Bến phai tình mang âm hưởng ca trù và jazz vào tháng 7. Tháng 9, Tùng Dương trở thành khách mời trong chương trình biểu diễn của ca sĩ Anh Mara Carlyle tại Nhà hát lớn Hà Nội.

Anh lần thứ hai tham gia Liên hoan nhạc Jazz châu Âu (lần thứ 5), với một đêm nhạc tối 9 tháng 12 cùng ban nhạc Trống Sấm (Việt Nam) và Lars Storck (Đan Mạch), trong đó anh trình diễn Chạy trốn của Lê Minh Sơn và một số nhạc phẩm jazz kinh điển.

Trong năm này, Tùng Dương còn dự định ra một album với nhạc sĩ Quốc Trung và một album chung với người bạn thân của anh, ca sĩ Khánh Linh, tuy nhiên cuối cùng đều không thực hiện được. Anh tham gia chương trình Bài hát Việt vào tháng 4, với "Mưa bay tháp cổ", bài hát đã chiến thắng vòng thi tháng và giành giải thưởng Bài hát được khán giả yêu thích nhất của Bài hát Việt năm 2005.

Đầu năm 2006, Tùng Dương cùng với ca sĩ Nghi Văn hát trong album Chạm vào của nhạc sĩ Như Huy, trong đó anh thể hiện những ca khúc như "Hát ru em", "Xin đừng hỏi tôi", "Nằm mơ".

Đến tháng 6, anh tham gia chương trình Vọng Nguyệt của nhạc sĩ Quốc Trung và Niels Lan Doky, trình diễn hai đêm tại Nhà hát Tuổi trẻ (Hà Nội) và Nhà hát Thành phố Hồ Chí Minh, sau cùng ê-kíp chương trình đi trình diễn Vọng Nguyệt tại Liên hoan Âm nhạc Roskilde (Đan Mạch) vào đầu tháng 7.

Tiếp tục cộng tác với Đỗ Bảo, Tùng Dương cho ra mắt album thứ hai, Những ô màu khối lập phương (2007), album với nền hòa âm New Age đã giành chiến thắng ở hạng mục "Album của năm" trong Giải Cống Hiến 2007.

Album thứ ba của Tùng Dương theo phong cách âm nhạc điện tử trên nền nhạc giao hưởng, Li ti (2010), được thực hiện với sự cộng tác của nhạc sĩ Nguyễn Công Phương Nam và ê-kíp ở Đức, đã giúp anh nhận hai giải "Ca sĩ của năm" và "Album của năm" ở Giải Cống hiến 2010.

Anh còn giành được thành công ở chương trình Bài hát Việt với những ca khúc chiếm thứ hạng cao do anh biểu diễn, đặc biệt hai ca khúc quán quân năm 2007 ("Con cò") và 2009 ("Đồng hồ treo tường"). Những chương trình biểu diễn chung gần đây của anh với Thanh Lam, Lê Cát Trọng Lý và Nguyên Lê cũng giành được sự chú ý của báo giới và công chúng.

Tùng Dương được biết đến như là một nghệ sĩ tìm tòi, thể nghiệm những thể loại âm nhạc mới, như electronic và New Age. Mặt khác, anh cũng chịu sự chỉ trích từ một bộ phận công chúng vì phong cách biểu diễn và trang phục khác thường. Tùng Dương thể hiện nhiều thể loại khác nhau, trong đó có pop, jazz, dân gian đương đại, New Age, electronic, world music và cả những sáng tác nhạc cách mạng, nhạc tiền chiến và tình khúc 1954-1975.

Năm 2008 chứng kiến sự hoạt động trầm lặng của Tùng Dương ngoài đợt lưu diễn phục vụ cộng đồng người Việt tại Pháp, Đức, Hà Lan, Hungary cùng nhóm 5 Dòng Kẻ do Sở Văn hóa Thông tin Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức vào tháng 6.

Năm 2009, Tùng Dương tiếp tục đi lưu diễn tại nhiều nước như Pháp, Đức, Mỹ... bao gồm cả các chương trình biểu diễn từ thiện. Vào đầu năm này, anh dự định tiếp tục dự án album với nhạc sĩ Quốc Trung như đã hứa từ trước, và kế hoạch cho một liveshow vào cuối năm. Tuy nhiên, trong chuyến đi Đức gặp gỡ với nhạc sĩ Nguyễn Công Phương Nam, Tùng Dương đã quyết định gác hai kế hoạch trên lại để thực hiện dự án âm nhạc điện tử với nhạc sĩ này.

Bên cạnh đó, Tùng Dương cũng tham gia các chương trình biểu diễn trong nước, đặc biệt là hàng loạt những liveshow của các tác giả. Tháng 11, anh là một trong các nghệ sĩ tham gia Liên hoan Nghệ thuật đường phố tổ chức lần đầu tại Hà Nội. Anh cũng góp giọng trong album của nhạc sĩ Minh Châu phát hành tháng 12, Trường ca Người Việt. Anh trở lại Bài hát Việt năm 2009 với "Đồng hồ treo tường" của Nguyễn Xinh Xô,ca khúc không những giúp Tùng Dương nhận giải Ca sĩ thể hiện hiệu quả ở vòng thi tháng, mà còn chiến thắng trong vòng chung kết năm với giải thưởng cao nhất, Bài hát của năm.

Gần hai năm kể từ khi bắt tay vào dự án với Nguyễn Công Phương Nam (Vincent Nguyễn), Tùng Dương cho ra mắt album thứ ba của mình, Li ti, vào tháng 12 năm 2010.

Album này đã giảnh chiến thắng trong Album Vàng tháng 2 năm 2011 và là một trong 3 Album vàng năm 2010 cùng album của Đàm Vĩnh Hưng và Nguyên Vũ.

Một dấu ấn nữa của Tùng Dương trong năm 2010 là liveshow chung với Thanh Lam mang tên Yêu, được tổ chức vào 27 và 28 tháng 1 năm 2010 tại Nhà hát lớn Hà Nội và 15 tháng 1 năm 2011 tại Nhà hát Thành phố Hồ Chí Minh.

Với những hoạt động của mình trong năm 2010, Tùng Dương đã được đề cử ở 3/4 hạng mục của Giải Cống hiến, là Album của năm (cho Li ti), Chương trình của năm (cho Yêu), và Ca sĩ của năm. Anh thắng lớn tại lễ trao giải với hai giải thưởng Album của năm và Ca sĩ của năm.

Đầu năm 2011, anh cùng ca sĩ Mỹ Linh phát hành một đĩa đơn trên mạng - phiên bản mới của ca khúc "Khúc giao mùa" (Huy Tuấn) mà từng được Mỹ Linh thể hiện trước đó.[89] Giữa tháng 4, tức ngay sau lễ trao giải Cống hiến, Tùng Dương và Lê Cát Trọng Lý - nhạc sĩ giành chiến thắng giải Nhạc sĩ của năm - đã có chương trình biểu diễn chung mang tên Dương & Lý, mở đầu dự án Không gian âm nhạc do đạo diễn Việt Tú thực hiện.

Cũng trong tháng 7, Tùng Dương nhận lời làm giám khảo của cuộc thi Tiếng hát Truyền hình Toàn quốc - Giải Sao Mai năm 2011. Sau đó, anh cũng lên kế hoạch cho một album song ca với Thanh Lam do nhạc trưởng Lê Phi Phi thực hiện, và một album nhạc xưa với tên gọi Tình khúc số 1.

Giọng hát và phong cách của Tùng Dương chịu nhiều ảnh hưởng từ những ngôi sao như Thanh Lam, Whitney Houston,[97] Peter Gabriel, Bjork... Anh cũng yêu thích và chịu ảnh hưởng lớn từ nhạc jazz, dù sự thử nghiệm của Tùng Dương đối với jazz vẫn chưa nhiều.

Trong đêm nhạc kỷ niệm hơn 10 năm ca hát tại Hà Nội vào tháng 12 năm 2015, Tùng Dương thông báo về đứa con trai đầu lòng vừa sinh được hai ngày. Ngoài công việc ca hát, Tùng Dương còn mở một quán ăn và một quầy lưu niệm trên phố Chả Cá, Hà Nội. Lúc rảnh rỗi, anh thường dành thời gian nghe nhạc, đọc sách, viết blog và vẽ.

Các album đã phát hành:
Nhật Thực 2 (2004)
Chạy Trốn (2004)
Chạm Vào (2005)
Li Ti (2010)
Mắt Biếc (2010)
Thả Tình (2011)
Phía Không Người (2012)
Những Ô Màu Khối Lập Phương (2012)